Leiderschap met Paardenkracht I

Meenemen naar een hoger doel

Een goede leider handelt altijd met een hoger doel voor ogen. Hij of zij kiest de juiste mensen uit, in een divers team dat nauw samenwerkt, en weet een inspirerend beeld te schetsen van de bestemming die hij wil bereiken. Hiervoor is tijd en aandacht nodig. Dat leerde ik in het bedrijfsleven, maar ook van paarden. In het bijzonder van Guinness. 

Nooit vergeet ik mijn ontmoeting met Guinness in 2005. Tussen de hekken in een kudde met veertig paarden stond hij zich stierlijk te vervelen. Niemand reed meer op hem. Guinness mocht niet meer voor de kar, omdat hij ooit op hol was geslagen, vertelde zijn eigenaresse die bij het incident behoorlijk gewond was geraakt.

Band ontwikkelen

Guinness stond daar duidelijk te verpieteren. Ik voelde dat het een lief dier was met veel potentie. Ik zag mijzelf wel met hem over het strand rennen. Ik vroeg de eigenaresse daarom of ik een keer op Guinness mocht rijden. Dat mocht. Maar toen ik met een halster op hem afliep, schrok hij en nam de benen. In galop ging hij dwars door de kudde. Vervolgens verstopte hij zich tussen de andere paarden. Ik ging terug naar de eigenaresse en vroeg haar of zij een idee had hoe we hem konden strikken voor een ritje. Zij ging met een appel in de wei staan. Zo kreeg zij hem toch te pakken en kon ik een stukje met hem rijden. Dat was niet de laatste keer. Langzaam maar zeker ontwikkelden wij een band. Die maanden daarna nam ik hem mee naar de duinen en het strand. Aanvankelijk moest hij erg wennen, maar uiteindelijk maakten wij samen elke zondagochtend tochten van zo maar 40 kilometer door de duinen en over het strand. Zomer en winter.

Uitnodigen

Natuurlijk kun je paarden niet volledig vergelijken met mensen. Toch heb ik als leider van organisaties en paardenliefhebber altijd parallellen gezien. Paarden zijn, net zoals mensen, sociale wezens. Ze zijn gewend geleid te worden, maar je moet ze niet willen opleggen wat ze moeten doen. Je kunt ze meenemen naar een hoger doel, maar je moet ze wel de vrijheid gunnen om hun eigen weg er naartoe te kiezen. Bij Guinness was het hogere doel: samen genieten van het strand. Het heeft even geduurd. Een paard volgt niet zomaar. Hij is jou met zijn honderden kilo’s spiermassa gemakkelijk de baas. Hij laat zich pas leiden als hij weet waar je met hem naartoe wilt en hij zelf ook wil. Je moet hem inspireren om met jou naar het hogere doel te gaan. Je moet hem uitnodigen. Dat laatste geldt ook voor mensen. Als je een hoger doel wilt bereiken, moet je ze daartoe nadrukkelijk uitnodigen. Willen zij die reis naar dat hogere doel werkelijk met jou maken? Alleen als je echt contact maakt – goed luistert en daarbij ook let op non-verbale signalen – kom je erachter of dat ook zo is. Ik noem dat wel ‘Sub-Luisteren’.

Weerstand wegwerken

Het kan zijn dat iemand jou na een eerste ontmoeting helemaal niet zo ziet zitten. Dat kan allerlei redenen hebben die je niet direct inschat. Naar een onbekende bestemming moeten gaan, maakt onzeker. Dat onzekere roept weerstand op. Daarom moeten leiders een beeld kunnen schetsen van de bestemming die ze willen bereiken. Dat kwartje valt lang niet altijd direct bij de mensen (of paarden) met wie je werkt. Het gaat stap voor stap. Bij Guinness betekende dit dat ik eerst een aantal keren met hem de duinen en het strand moest verkennen. Pas daarna ontdekte hij hoe heerlijk hij het vond om langs de vloedlijn te galopperen.

Stuit je bij mensen die je wilt meenemen op weerstand, vel dan niet direct een oordeel. Neem de tijd om te onderzoeken waar het vandaan komt. Dat kan met jou als persoon te maken hebben of met die ander. Misschien zitten jullie in elkaars allergiezone. Ook kan het aan de omstandigheden liggen. Toen ik ‘baas’ werd van ‘Daag, ik ben van de Duyvis’, was er weerstand vanwege mijn vele voorgangers en hun veranderingen, ontdekte ik door gesprekken. Om te weten waar de weerstand zit, spreek ik altijd persoonlijk met mensen. Zo kom ik erachter hoe die anderen in de wedstrijd zitten. Mijn advies: maak echt contact, totdat je het gevoel hebt: we gaan dit samen doen…of niet.

Beloning

Als je samen met een ander het hogere doel bereikt, volgt de beloning vanzelf. Een half jaar na onze eerste ontmoeting zette ik Guinness even aan een balk om hem te poetsen. In een onbewaakt ogenblik legde hij zijn hoofd op mijn schouder en bleef zo staan. “Dat doet hij bij mij nooit”, zei de eigenaresse. Guinness toonde zijn genegenheid. Hij bedankte mij omdat ik hem had meegenomen naar een leven waar hij helemaal in zijn element was. 

Fred Vijvers

Vragen voor jou als Leider: 

• Ben je bewust van je invloed en van je stijl van leiderschap?
• Werk je iedere dag met het hogere doel voor ogen?
• Inspireer je daar je omgeving mee?
• Heb je in de gaten wie in jouw organisatie aan het verpieteren zijn en meer potentie hebben?
• Wat zijn jouw acties om dit mogelijk onbenut talent wel met passie en energie te laten werken?
• Nodig je mensen uit met respect en vertrouwen?
• Hoe is het met je empathisch vermogen als je tegenspraak krijgt?
• Geniet je samen wel genoeg als het allemaal lukt?

NB Volgende maand: Leiderschap met Paardenkracht II, kwetsbaarheid tonen